รวมข้อดี ตรวจภูมิแพ้อาหารแฝง รู้เร็ว สุขภาพไม่พังก่อนวัย

เขียนเมื่อวันที่ 23/02/2022

ภูมิแพ้อาหารแฝง ภัยเงียบต่อสุขภาพ

แม้ร่างกายภายนอกดูแข็งแรงเป็นปกติทุกอย่าง แต่รู้ไหมว่าแท้จริงแล้วคุณอาจเข้าข่ายเป็น "ภูมิแพ้อาหารแฝง" ก็ได้ เพราะอาการภูมิแพ้อาหารแฝงไม่แสดงออกทันทีหลังทานอาหารเข้าไป แม้ทานไปในปริมาณมากก็ตาม แต่จะค่อย ๆ ส่งผลต่อร่างกาย เช่น มีอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ แน่นท้อง มีลมเยอะ หรือเป็นผื่นคันแบบไม่เฉพาะเจาะจง เป็นต้น โดยอาการที่กล่าวมาถึงดูไม่รุนแรง แต่ถ้าปล่อยไว้อาจนำไปสู่การเกิดโรคเรื้อรังในอนาคตได้เช่นกัน ดังนั้นการตรวจภูมิแพ้อาหารแฝงจึงเป็นทางเลือกที่ดี เพื่อป้องกันภัยเงียบต่อสุขภาพ และก่อนไปตรวจอาการแพ้อาหารแฝง ตาม HUGS Insurance มาทำความเข้าใจเกี่ยวกับภูมิแพ้อาหารแฝงและอาการแพ้อาหารว่าเหมือนหรือต่างกันอย่างไร ข้อดีของการตรวจภูมิแพ้อาหารแฝงคืออะไร รวมถึงพิกัดตรวจภูมิแพ้อาหารแฝง มีที่ไหนน่าสนใจบ้าง

ภูมิแพ้อาหารแฝงกับแพ้อาหาร คืออะไร แตกต่างกันอย่างไร

ภาวะภูมิแพ้อาหารแฝง

ภูมิแพ้อาหารแฝงหรือเรียกอีกแบบว่าการแพ้อาหารแบบเรื้อรัง เป็นอาการผิดปกติที่เกิดขึ้นในระบบย่อยอาหาร เนื่องจากร่างกายเข้าใจคลาดเคลื่อนคิดว่าเป็นสิ่งแปลกปลอม จึงกระตุ้นภูมิคุ้มกันในร่างกายให้ต่อต้านอาหารที่ทานเข้าไป ถึงอาการภูมิแพ้อาหารแฝงไม่รุนแรงทั้งไม่ก่อให้เกิดความผิดปกติทันทีทันใด แต่สามารถเกิดอาการป่วยได้อีกเมื่อทานอาหารชนิดนั้นซ้ำ ๆ ประกอบกับภาวะนี้ไม่สามารถทานยาแก้แพ้เพื่อลดอาการได้ ทำให้ไม่มียารักษาโดยตรงนอกจากรักษาตามอาการ ฉะนั้นหากรู้ว่าแพ้อาหารชนิดไหนก็ควรหลีกเลี่ยง เพื่อป้องกันไม่ให้มีอาการเรื้อรังโดยที่ไม่รู้ตัว

ภาวะภูมิแพ้อาหาร

เป็นอาการไม่พึงประสงค์ที่แสดงออกทางร่างกาย เกิดจากการตอบสนองของภูมิคุ้มกันที่ทำปฏิกิริยาต่ออาหารบางชนิดที่ทานเข้าไปแบบเฉียบพลันแม้ทานเล็กน้อยก็มีผล และสามารถเกิดอาการซ้ำ ๆ ได้หากทานอาหารที่ทำให้เกิดอาการแพ้เข้าไปอีก สำหรับความรุนแรงของภาวะแพ้อาหารมีตั้งแต่น้อย ปานกลาง ไปจนถึงขั้นเสียชีวิต โดยอาการที่พบได้บ่อย ได้แก่ ลมพิษฉับพลัน ตาบวม ปากบวม ผื่นแพ้ผิวหนังอักเสบ ผื่นแพ้จากการสัมผัส อาเจียน ท้องเสียเรื้อรัง อุจจาระมีเลือด เวียนศีรษะ หน้ามืดคล้ายเป็นลม หรือหายใจลำบาก เป็นต้น

ภูมิแพ้อาหารแฝงและแพ้อาหาร ต่างกันอย่างไร

เมื่อพิจารณาข้อมูลข้างต้นพบว่า ภาวะแพ้อาหารเป็นเป็นอาการผิดปกติที่แสดงออกทันที หลังทานอาหารที่ก่อให้เกิดอาการแพ้เข้าไป แตกต่างจากภาวะภูมิแพ้อาหารแฝงที่ร่างกายไม่แสดงอาการต่อต้านอาหารในทันที โดยอาจใช้เวลาถึง 48 ชั่วโมงกว่าจะแสดงอาการ และมีอาการแพ้เป็นอยู่บ่อยครั้งแบบเรื้อรัง ทำให้ต้องหมั่นสังเกตอาการผิดปกติที่เกิดขึ้นกับร่างกายของตัวเอง

ลักษณะอาการภูมิแพ้อาหารแฝง เป็นอย่างไร

ผื่นคันหรือผื่นลมพิษเป็นอาการที่พบในผู้มีภาวะภูมิแพ้อาหารแฝง

เนื่องจากอาการภูมิแพ้อาหารแฝงไม่สามารถระบุได้แน่ชัดว่า แพ้อาหารชนิดไหน ทั้งระยะเวลาที่แสดงอาการของแต่ละคนก็แตกต่างกัน ประกอบกับอาการป่วยที่แสดงออกไม่รุนแรง จนไม่คิดว่าเป็นอาการของการแพ้อาหาร โดยลักษณะอาการที่พบได้บ่อยในผู้ป่วยภาวะภูมิแพ้อาหารแฝง ได้แก่

• อาการทางเดินอาหาร เช่น ท้องอืด ท้องเฟ้อ ท้องผูก ท้องเสีย ลำไส้แปรปรวน หรือจุกเสียดท้อง เป็นต้น
• อาการทางผิวหนัง เช่น มีผื่นขึ้น หรือเป็นลมพิษ
• อาการทางเดินหายใจ เช่น ไอ จาม น้ำมูกไหล จมูกอักเสบ ไซนัสอักเสบ คัดจมูก หรือหอบหืด เป็นต้น
• อาการอื่น ๆ เช่น ปวดหัวแบบเรื้อรัง ไมเกรน หรืออาการปวดตามข้อ เป็นต้น

ข้อดีของการตรวจภูมิแพ้อาหารแฝง

(1) ป้องกันโรคเรื้อรังในอนาคต

การตรวจภูมิแพ้อาหารแฝงมีข้อดีไม่ต่างจากการตรวจสุขภาพประจำปี เพราะสามารถตรวจพบว่าตัวเองแพ้อาหารเป็นประเภทไหน ก่อนหลีกเลี่ยงอาหารที่ก่อให้เกิดอาการผิดปกติของร่างกาย เพราะหากยังทานอาหารที่ก่อให้เกิดปฏิกิริยานี้ต่อเนื่องอาจทำให้เกิดโรคเรื้อรัง เช่น โรคลำไส้แปรปรวน ไมเกรน อ่อนเพลียเรื้อรัง หรือภูมิแพ้ตัวเองได้

(2) วางแผนทานอาหารได้อย่างเหมาะสม

การรู้ตัวตั้งแต่เนิ่น ๆ ว่าตนแพ้อาหารประเภทใดบ้าง ช่วยให้คุณปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการทานอาหารเพื่อหลีกเลี่ยงอาการผิดปกติของร่างกายได้ เพียงนำผลทดสอบที่ได้มาปรับใช้ เช่น ถ้ารู้ว่าแพ้ไข่ไก่ นมวัว ก็เปลี่ยนมาทานไก่เป็ด ไข่นกกระทา และนมแพะแทน

รู้เมื่อไหร่ว่า ควรตรวจภูมิแพ้อาหารแฝง

เบื้องต้นลองสำรวจตัวเองก่อนว่ามีอาการผิดปกติที่เข้าข่ายภาวะภูมิแพ้อาหารแฝงหรือไม่ แล้วลองหลีกเลี่ยงอาหารที่ต้องสงสัย สุดท้ายถ้าอาการไม่ดีขึ้นแนะนำให้ปรึกษาแพทย์ก่อนเพื่อซักประวัติ ตรวจร่างกาย พร้อมประเมินอาการ เนื่องจากคุณอาจเป็นโรคหรือภาวะอื่น ๆ ที่ไม่ใช่ภูมิแพ้อาหารแฝงก็เป็นได้ แต่หากต้องเข้ารับตรวจภูมิแพ้อาหารแฝงจริง ๆ ปัจจุบันสามารถตรวจได้มากถึง 232 ชนิด โดยผลตรวจจะออกมาเป็นรายการของอาหาร และระดับการแพ้ ส่วนวิธีการตรวจภูมิแพ้อาหารแฝง มีดังนี้

• ตรวจภูมิแพ้อาหารแฝงโดยการเจาะเลือด : เป็นการเก็บตัวอย่างเลือดเพื่อนำไปทดสอบว่า ภูมิคุ้มกันตอบสนองต่อสารอาหารที่ทดสอบชนิดใดบ้าง 
• ตรวจภูมิแพ้อาหารแฝงด้วยการแต้มผิวหนัง : เป็นการใช้สารจากอาหารที่น่าสงสัยบางชนิดมาแต้มบริเวณหน้าหรือหลังแขน โดยอาจใช้เข็มเจาะเล็กน้อยให้สารซึมเข้าผิวหนัง ก่อนสังเกตปฏิกิริยาที่เกิดขึ้น

แม้อาการภูมิแพ้อาหารแฝงไม่เป็นอันตรายร้ายแรงถึงชีวิต แต่ส่งผลเสียต่อสุขภาพในระยะยาว หากใครที่สงสัยว่าตนเองเจ็บป่วยด้วยภาวะดังกล่าว สามารถเข้าพบแพทย์เพื่อขอคำปรึกษาและตรวจภูมิแพ้อาหารแฝงได้ทั้งโรงพยาบาลรัฐและเอกชน เพื่อสร้างสมดุลสุขภาพที่ดีในระยะยาว 

นอกจากนี้การเตรียมความพร้อมเรื่องค่ารักษาพยาบาลและค่าใช้จ่ายอื่น ๆ ผ่านประกันภัยสุขภาพเป็นอีกสิ่งที่คนรุ่นใหม่ไม่ควรละเลย เพราะกรมธรรม์ประกันภัยสุขภาพเข้ามาช่วยซัพพอร์ตค่าห้องเวลาแอดมิท ค่าบริการรถพยาบาล เงินชดเชยรายได้ระหว่างการเข้ารักษาตัวเป็นผู้ป่วยใน ค่ารักษาพยาบาลผู้ป่วยนอก (OPD) ค่าแพทย์ หรือค่าผ่าตัดที่เกินมาจากสวัสดิการของประกันสังคม สำหรับใครที่สนใจทำประกันภัยสุขภาพแต่ยังไม่แน่ใจรายละเอียดเรื่องความคุ้มครองหรือต้องการทราบข้อมูลเพิ่มเติม ฮักส์ยินดีให้คำแนะนำตั้งแต่แรกเริ่มทำประกันภัยจนถึงการเคลม สามารถสอบถามได้ที่ Facebook: HUGS Insurance หรือทางช่องทางไลน์ @hugsinsurance หรือโทร 0 2975 5855